ილის – ერთ-ერთი ყველაზე ძვირადღირებული და დაფასებული სუნელია მსოფლიოში. ინდოეთში მას მინერალური შემცველობის გამო “სამოთხის მარცვალს” უწოდებენ.
გემო და სუნი ცხარე და მწარეა. მას გამოიყენებენ კულინარიაში, კოსმეტოლოგიაში, პარფიუმერიაში, არომათერაპიაში და დიეტოლოგიაში.
ხალხურ მედიცინაში ილს იყენებენ გაციების დროს, კუჭ-ნაწლავის დაავადებებისას, ნერვული სისტემის სიმშვიდისა და ჯირკვლის მუშაობის დასარეგულირებლად.
მწვანე ილი
აწესრიგებს საკვების მონელების სისტემას, აქრობს გულძმარვას, კუჭის გაღიზიანებას.
აჩქარებს ნივთიერებათა ცვლას.
ხსნის შეშუპებას.
პირის ღრუში ანეიტრალებს მიკროფლორას. ილის მარცვლების ღეჭვა აქრობს უსიამოვნო სურნელს პირში.
კურნავს ნერვულ აშლილობას, გაციებას, ცხელებას, შარდსასქესო გზების დაავადებებს.
კარგი ანტისეპტიკური საშუალებაა, აცხრობს გულისრევას.
ილის ეთერული ზეთი გშველით დეპრესიის დროს, არჩენს თავის ტკივილს, სტიმულაციას აძლებს გონებრივ ქმედებებს.
ილი გახდომისთვის
თუ დილის ჩაიში, ან ყავაში რეგულარულად დაუმატებთ რამდენიმე ილის მარცვალს, სისხლში გლუკოზის შემცველობა შემცირდება და მეტაბოლური პროცესებიც დაჩქარდება.
მათ, ვისაც გასტრიტი ან წყლული არ აქვს, შეუძლია ილი დარიჩინს ან წითელ წიწაკას დაუმატოს. ასეთი ტანდემი ტოქსინებისგან განგათავისუფლებთ.
ასევე, არ უნდა დაივიწყოთ მსუბუქი ფიზიკური აქტივობის შესახებ და მავნე საკვები არ მიიღოთ.
რომელ პროდუქტებთან შევახამოთ ილი
სუნელი განსაკუთრებულ გემოს მიანიჭებს ხორცსა და თევზს. ასევე დაამატეთ ცხელ სასმელებში მიხაკთან, დარიჩინთან, წითელ პილპილთან, პიტნასთან ერთად. ეს სუნელები შაქრიანი დიაბეტის დროსაც რეკომენდირებულია.
არ შეუხამოთ ილი ნაღების კარაქს, ის ილის სასარგებლო თვისებებს გაანეიტრალებს.
როგორ ავირჩიოთ ილი
ასხვავებენ შავ და მწვანე ილს. მწვანე ინდოეთსა და მალაიზიაში იზრდება და კარგად გამოკვეთილი არომატი აქვს. მსგავსი სუნელის არჩევისას უნდა დაუკვირდეთ, რომ შეფერილობა ყვითელში არ გადადიოდეს. ზედმეტ კილოგრამებს ყველაზე მეტად მწვანე ილის ეშინიათ.
შავი ილი უფრო დელიკატური და მსუბუქი სურნელით გამოირჩევა. მას ტროპიკულ აზიასა და ავსტრალიაში აწარმოებენ.
ორივე სახის ილი ჰერმეტულ შეფუთვაში უნდა შეინახოთ.
სამკურნალო მიზნებისთვის უბრალოდ დაღეჭეთ რამდენიმე მარცვალი საკვების მიღებამდე 15 წთ-ით ადრე.
ყველაფერი გაწონასწორებული ზომებით უნდა მიღოთ. დღეში 1 სუფრის კოვზ დაფქულ ილზე ან 20 მარცვალზე მეტი არ მიიღოთ. ეს მაქსიმუმი დოზაა. ერთიდაიგივენაირად სასარგებლოა როგორც დაფქული, ისე მარცვლოვანი.
ორსულობის, ძუძუთი გამოკვების, ალერგიული რეაქციების დროს ეს აღოსავლური სუნელი ფრთხილად მოიხმარეთ.
